Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανατολικού "Η ΒΑΛΜΑΔΑ" αναβιώνει και φέτος το παραδοσιακό έθιμο "Κόλντε - Κόλντε"

Την Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2013 στην πλατεία του χωριού στις 8:00 μ.μ.

Σας περιμένουμε να διασκεδάσουμε με χριστουγεννιάτικα τραγούδια από την φιλαρμονική μπάντα, με άφθονο κρασί και κάστανα, ενώ η παραδοασιακή ορχήστρα θα παίζει μουσική για να στηθεί ένα μικρό γλέντι γύρω από την τζαμάλα...(και ενώ όλα αυτά θα προετοιμάζονται, μια μεγάλη ομάδα παιδιών, τα αγόρια ντυμένοι καλικάντζαροι και τα κορίτσια με παραδοσιακές φορεσιές θα γυρίζουν στο χωριό για να τραγουδήσουν τα κάλαντα των Χριστουγέννων).

Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ θα μοιράσει ζαχαρωτά και δώρα στα μικρά παιδιά!!! Ακολουθούν κάποιες όμορφες στιγμές από την περσινή μας εκδήλωση.

Τα έθιμα του δωδεκαημέρου (δηλαδή τη χρονική περίοδο μεταξύ της παραμονής των Χριστουγέννων και ανήμερα των Φώτων) χαρακτηρίζουν τα ντόπια χωριά της Μακεδονίας, γιατί έχουν τις ρίζες τους στο Βυζάντιο αποδεικνύοντας έτσι τη συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού μέσα στους αιώνες. Το χωριό μας είναι ένα από τα ντόπια χωριά της κεντρικής Μακεδονίας που κράτησαν από γενιά σε γενιά τα ήθη και τα έθιμα του δωδεκαημέρου. Έτσι, όσο πλησίαζαν οι μέρες των Χριστουγέννων, όλες οι οικογένειες εργάζονταν για το γιορτινό τραπέζι, έσφαζαν το χοίρο και τις κότες που τάιζαν εδώ και μήνες. Αυτή τη δουλειά την αναλάμβανε κυρίως ο πατέρας και τα μεγαλύτερα παιδιά που περίμεναν με ανυπομονησία να πάρουν τη « φούσκα» του γουρουνιού για να παίξουν μπάλα. Η μάνα ασχολούνταν με την προετοιμασία των παραδοσιακών γλυκών σαραλί και μπακλαβά, καθώς και με το ζύμωμα της κουλούρας που την έψηνε στο τζάκι και στη συνέχεια την κρεμούσε κάτω από το εικονοστάσι όπου παρέμενε εκεί ως την ημέρα των Φώτων. Όταν τελείωναν οι γιορτές έτριβαν ένα κομμάτι και το έριχναν στα σπαρτά τους (στα σπαρμένα σιτάρια για καλή σοδιά), ενώ με το υπόλοιπο τάιζαν τα ζωντανά τους για να είναι υγιή όλο το υπόλοιπο χρόνο.

Πριν ακόμη ξημερώσει η παραμονή των Χριστουγέννων, παρέες μικρών παιδιών έβγαιναν στους δρόμους για να πουν τα κάλαντα (Κόλντε-Κόλντε μπάμπο), ενώ την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έλεγαν (Σούρβε-Σούρβε μπάμπο). Εκείνη τη βραδιά ένα μέλος της οικογένειας συνήθως η γιαγιά ή ο παππούς κοιμόταν κοντά στο παράθυρο, για να είναι σίγουροι ότι θα ακούσουν τα παιδιά μόλις τους χτυπήσουν τη πόρτα. Η αμοιβή των παιδιών ήταν αποξηραμένα φρούτα, κάστανα και ξυλοκέρατα. Το βράδυ της παραμονής το γιορτινό τραπέζι παρέμενε στρωμένο όλη τη νύχτα, ενώ οι φλούδες από τα φρούτα και το τσόφλι των ξηρών καρπών μαζεύονταν και τοποθετούνταν δίπλα στο τζάκι, όπου και αυτό παρέμενε αναμμένο όλη τη νύχτα. Ο πατέρας, πριν κοιμηθεί έβαζε ένα μεγάλο ξύλο στο τζάκι λέγοντας αρκετές φορές «καλώς όρισες ντέντο μπουζίκ».

Όλα ήταν έτοιμα για να υποδεχθούν την γέννηση του Χριστού, αναμμένο τζάκι, στρωμένο τραπέζι, κάθε σπιτικό και μια μικρή φάτνη. Οι μεγαλύτεροι έλεγαν στα μικρά παιδιά «να ‘χουμε αναμμένη τη φωτιά για να μην κρυώσει ο νεογέννητος Χρηστός, το τραπέζι στρωμένο για να μην μείνει νηστικός και τα γλυκά δίπλα στο τζάκι για τους καλικάντζαρους ».

Οι καλικάντζαροι παρέμεναν στη γη μέχρι την παραμονή των Φώτων και πίστευαν ότι με αυτό τον τρόπο, ότι τους καλόπιαναν και όταν θα έμπαιναν τη νύχτα στα σπίτια τους δεν θα τους πείραζαν. Ανήμερα των Χριστουγέννων, όλοι η οικογένεια ετοιμαζότανε και πήγαιναν πρωί-πρωί στην εκκλησία πριν ακόμη ξημερώσει, ενώ όταν γύριζαν στο σπίτι κάθονταν όλοι μαζί γύρω από το γιορτινό τραπέζι. ‘Έτσι απλά αλλά ταυτόχρονα και τελετουργικά γιορτάζονταν τα Χριστούγεννα.

Σας ευχόμαστε όλους καλά Χριστούγεννα γεμάτα αγάπη, υγεία, προκοπή και πολύ καλή διάθεση!!!